Yazlıkta içki satan yerden alışveriş yapmak...

[tiryaki]

Yazlıkta içki satan yerden alışveriş yapmak...

Ahmed Şahin - 17 Ağustos 2006 Perşembe, Zaman

Yazlıkta yakınımızda bir market var, her türlü helal gıdayı satıyor, ama haramı da koymuş vitrinlerine, içki de satıyor... Bizler de buradan alışveriş yapıyoruz.




Bazıları bize kızıyor, neden içki satan yerden alışveriş yapıyorsunuz, aldığınızı da haram ediyorsunuz? diyorlar. Gerçekten de içki satılan yerden alışveriş yapınca aldığımızı da haram mı yapmış oluruz? Bu konuya siz nasıl bakıyorsunuz?..






Efendim, önce alışverişin temel kurallarına bakarak cevap verelim. Sonra sorunun içindeki (helal alışverişle harama destek vermiş olma) konusuna geçebiliriz.


Alışverişte esas olan, verdiğiniz ile aldığınızın helal olmasıdır. Bu anlayış içinde baktığımızda, siz helal olan paranızı veriyorsunuz, karşılığında da helal olan gıda maddesini alıyorsunuz. Ne verdiğinizde haram var, ne de aldığınızda. Öyle ise alışverişiniz sahihtir, bir haramlık söz konusu değildir. Bunda bir şüphe yoktur. Size helal mal satan market, başkalarına da haram mal satıyorsa bu onun sorunudur. Sizin helal alışverişinize bundan bir haram karışması söz konusu olmaz.


Bunu böylece tespit ettikten sonra gelelim, içki gibi haram şeylerin satıldığı yerlerden alışveriş yapmak suretiyle içki satışına destek vermiş olma meselesine...


Aslında düşünülmesi gereken konu, işte bu helal alışverişle haram satana destek vermiş olma konusu olsa gerektir.


Gerçekten de bazı helal alışverişlerde haramı desteklemek de söz konusu oluyor mu?.. Burası düşünülmesi gereken konu!.. Şayet böyle bir durum söz konusu ise, Maide Sûresi'nin ikinci ayetinin ikazı burada bizi düşündürür:


-İyilikte ve faydalı şeylerde destek verin, yardımlaşın, fakat kötülükte, düşmanlıkta destek vermeyin, yardımlaşmayın!..


İçki satan yerden alışveriş yapınca gerçekten de buraya destek vermiş olmak söz konusu olur mu? Olursa bu bir bakıma haramın ve zararlı şeylerin yayılmasına destek vermek, yardımcı olmak manasına gelir mi?..


Akla gelebilir ki, bağımlılık yapan haramları satanlardan alışveriş yapmazsanız onlar da sizin bu titizliğinizi bilir, sizi kaybetmekten çekinir, toplumun zararına olan haramları satmaktan cayabilirler mi? Böylece siz de bu titizliğinizle haramın yayılmasına yardımcı değil de tam aksine engel olmuş olur musunuz?..


Bir başka misal: Diyelim ki, mülkünüzü kiraya verdiğinizde helal bir anlaşma yapmış olmaktasınız. Şayet burasını haram işte kullanacağını, meyhane yapacağını biliyorsanız, meyhaneyi siz işletmiyorsunuz ama işleyene destek vermiş olmuyor musunuz? Bağdaki üzümünüzü satarken helal mal satıyor, karşılığında helal para alıyorsunuz. Şayet bunu şarap yapana satarsanız şarap yapmış olmazsınız ama yapana yardım edip destek vermiş sayılmaz mısınız?..


Anlaşılan odur ki, helal bir alışveriş yaparken harama da destek vermiş olmak ihtimali de söz konusu mu, buna dikkat etmek gerekiyor...


Yoksa markette helal para verip helal mal almakta bir haramlık söz konusu olmaz elbette. Çünkü verdiğiniz para helal, aldığınız mal helal... Bu tek başına tamam...


Hadisin verdiği şu ölçüyü de hatırlayabiliriz burada:


"Sebep olan yapan gibidir!.." İyiliklere sebep olan onu yapan gibidir. Kötülüklere sebep olan da onu yapan gibidir. Bence asıl incelenip karar verilmesi gereken konu bu olsa gerektir... Doğrudan harama girmek yok, ama dolaylı yoldan haramın yayılmasına destek vermiş olmak var mı? İçki satmama titizliği gösterenleri bırakıp satanları tercih etmenin bir manası olur mu?.. Bence düşünülmesi gereken konu bu olsa gerektir...